Crisis of kans?

"Het gebeurt niet voor niets.” “Toeval bestaat niet.” Veel mensen hebben de overtuiging dat de dingen die ons overkomen ons iets te zeggen hebben. Je kunt hier een filosofische discussie van maken, maar je kunt ook kijken naar welke levenshouding je het meest oplevert. Als je ervan uit gaat dat je iets te leren hebt in je leven, voel je je niet zo snel slachtoffer, maar kijk je met een open, lerende houding naar alles wat
je overkomt.

Vaak zijn zulke leerervaringen op zijn zachtst gezegd vervelend: een collega waar je niet mee overweg kunt, een baan die je verliest... Natuurlijk kun je die lastige collega negeren, maar dan leer jij niets en hij ook niet. Je kunt boos, verdrietig of depressief worden omdat je je baan kwijtraakt, maar als je hierin blijft hangen, kom je geen stap verder. Je kunt de situatie met je collega ook slim oplossen door een andere werkplek te regelen, maar nog steeds leer je niet en hij ook niet. Iemand anders kan een nieuwe baan voor je regelen, maar je hebt er niets van geleerd, want als deze situatie zich herhaalt, zul je op dezelfde manier reageren. En dat is nu precies wat je niet moet willen, want dan wordt je leven een eindeloze herhaling van hetzelfde en zul je aan het eind van je leven zwaar teleurgesteld zijn. Veel belangrijker dan wat je overkomt is hoe je er mee omgaat, want dat bepaalt hoe je leven zich verder zal ontwikkelen: voel je je slachtoffer en blijf je erin hangen of stel je je open voor de les die erin verborgen zit en ga je weer - een beetje wijzer geworden - verder met je leven?

Hoe doe je dat?
Het mooiste is met elke situatie zo om te gaan dat de situatie zichzelf oplost. Je kiest een andere houding, je maakt ruimte voor iets nieuws, je leert en het probleem verdwijnt voorgoed. Op deze manier pak je het probleem bij de wortel aan. En het is net als met onkruid: haal je het met wortel en al uit de grond, dan komt het niet meer terug. Pluk je alleen oppervlakkig wat weg, dan schiet het vanzelf weer omhoog. Kijk eens wat jouw aandeel in de situatie is. Wat de les ook mag zijn, leer hem en ga met meer inzicht verder. In het geval van die collega: probeer eens anders tegen hem aan te kijken, let op zijn positieve eigenschappen, geef hem positieve feedback als hij iets goed heeft gedaan, maak eens een praatje met hem, vertel iets over jezelf, benoem eventueel hinderlijk gedrag op een vriendelijke en open manier. Kortom: doe iets waardoor er ruimte komt voor een beter contact. Ben je je baan kwijtgeraakt? Als je van de schrik bent bekomen, ga dan kijken naar de kansen die de situatie in zich heeft: een nieuwe start, een baan die beter bij je past, leukere collega’s, meer vrije tijd, tijd voor hobby’s en het gezin, tijd voor bezinning en een kans om kwaliteiten zoals moed, geduld en doorzettingsvermogen te ontwikkelen.

Slecht nieuws?
Een aantal jaar geleden werkte ik als projectcoördinator voor een detacheerder. Mijn taak bestond onder andere uit het begeleiden van onze eigen mensen en het zorgen voor de voortgang van het project. In één project kreeg ik een medewerkster in mijn team die al snel niet de capaciteiten bleek te hebben die op dat moment nodig waren. Nu ben ik van nature iemand die mensen graag nog een extra kans geeft, en het liefst nog een extra extra kans, dus bleef ik ijverig proberen haar mee te krijgen. Na een paar weken doormodderen kon het niet langer: ze leverde slecht en slordig werk af en ik moest doen wat ik echt heel vervelend vond: mijn manager vertellen dat deze medewerkster niet voldeed en dat ik haar niet langer in mijn team kon hebben, terwijl ik wist dat ze hoogstwaarschijnlijk haar baan hierdoor zou kwijtraken. Een moeilijke beslissing dus. Ik heb me goed voorbereid op het gesprek en me afgevraagd wat de kans was voor alle betrokkenen:

• voor het project: een beter gekwalificeerde medewerker
• voor mij: een oefening in het nemen van een ‘harde’ beslissing
• voor haar: ontdekken waar haar grenzen liggen

Vriendelijk maar duidelijk heb ik haar verteld dat ze niet kon blijven en waarom niet. Aan het eind van het gesprek heb ik haar aangeraden uit te kijken naar een baan bij een ‘gewoon’ bedrijf waar meer tijd was om haar in te werken en waar ze eenvoudiger werk kon doen. Stilletjes liep ze weg. Een paar maanden later kwam ik haar ergens tegen en vertelde ze me dat ze een nieuwe baan had, minder hectisch, overzichtelijker en dat ze genoot van de vastigheid die een detacheerder je nu eenmaal niet kan bieden. En … met een glimlach zei ze dat ze nu veel beter op haar plek was.

Happy end
De uitkomst was uiteindelijk voor alle partijen positief. Voor mezelf was het een les in duidelijkheid scheppen, voor het project was het goed dat ze er niet meer bij betrokken was en zij kreeg meer inzicht in haar capaciteiten en de ruimte om iets nieuws te zoeken. Aan het einde van het project was de opdrachtgever tevreden met het resultaat, ons team was sterker geworden en de medewerker had een baan gevonden die beter bij haar paste.