Gewoontes

The secret of change is to focus all of your energy not on fighting the old but on building the new. Socrates

Na vier sessies kijken we elkaar vragend aan. “Zijn we klaar?” Mijn cliënt knikt: “Ja, we zijn klaar.” En dat terwijl ik aan het einde van de eerste sessie mijn hart vasthield. Mijn cliënt is een zevendejaars student, die maar niet kon afstuderen, tot grote frustratie van zijn ouders. Al vragend en trekkend kreeg ik een beeld van hoe hij zijn dagen doorkwam.

De dag begon laat, rond lunchtijd. Vervolgens werd er ontbeten bij de computer, waar hij uitgebreid het nieuws en achtergrondnieuws las en natuurlijk ook de laatste Facebookactiviteiten bekeek. Dan was het eigenlijk al een verloren dag voor zijn studie en ging hij filmpjes kijken op de computer, veel muziek luisteren en hangen met zijn vrienden, die ook niet zoveel doen. Oh ja, en hij heeft een bijbaan van 20 uur, want zijn ouders betalen niet meer.

Wel barst hij van de creatieve ideeën die hij in gedachten al tot in detail uitwerkt. En hij weet dat het anders moet, maar tot nu toe is het hem eenvoudigweg niet gelukt. “Wat zou anders kunnen?” is mijn vraag. Daar heeft hij er wel wat ideeën bij: eerder uit bed, ontbijten zonder computer, studeren in de bibliotheek en gaan sporten. OK, en hoe ga je dat doen? Zijn wekker ver van zijn bed zetten zodat hij eruit moet. Gaan ontbijten aan tafel in plaats van bij de computer. Het klinkt gemakkelijk, maar soms is het zo moeilijk om dit soort patronen te doorbreken. Toen ik hem aan het eind van de eerste sessie vroeg of hij het ging doen, zei hij eerlijk: “Ik durf het niet te beloven, maar ik ga het proberen.” 

Het ging inderdaad niet vanzelf, maar na wat mislukkingen (’s ochtends toch weer terug in bed kruipen, in plaats van naar de bieb met vrienden op stap) ging het steeds beter. Hij ontdekte dat het sporten hem energie gaf. Het nieuwe ritme van bijtijds naar bed en ’s middags studeren in de bieb deed hem goed: hij was ’s avonds moe en ging dus vanzelf eerder naar bed. Een paar aanpassingen bleken genoeg om hem net dat zetje te geven dat hij nodig had.

Had hij dit zelf kunnen bedenken? Ja, op zich wel. En toch blijkt het vaak moeilijk. Het kan helpen als iemand je een spiegel voorhoudt. Mijn cliënt vertelde me later dat hij na de eerste sessie balend van zichzelf naar huis fietste. Het gesprek was heel confronterend geweest voor hem. Hij moest zijn eigen lamlendigheid (zijn woorden) onder ogen zien en dat motiveerde hem om het anders te gaan doen.
 
Gewoontes kunnen je leven flink beperken. Als je altijd dezelfde routine hebt, door bvijvoorbeeld 's avonds steevast de TV aan te zetten, of elke zaterdagavond met dezelfde vrienden door te brengen, wordt dat op den duur een sleur. Als ondernemer had ik de gewoonte ontwikkeld om dagelijks heel wat uurtjes achter de computer te zitten: social media bijhouden, vakliteratuur lezen, blogs en nieuwsbrieven schrijven, email bijhouden, boekhouding doen enz. Op den duur was dat niet meer leuk, en toch heeft het me een jaar gekost voordat ik het anders ging doen en me daar goed bij voelde. Wat ik nu doe? Minstens eenmaal per week ben ik in de stad te vinden om met iemand te lunchen of een cappucinootje te drinken. Tweemaal per week sport ik, van tijd tot tijd ga ik ‘s middags naar de bioscoop en ik neem de tijd om thuis lekker op de bank een boek te lezen. En het bevalt me uitstekend!
 
Had ik dat niet eerder kunnen bedenken? Ja, maar ik liet me tegenhouden door de foute overtuiging dat als ik minder hard werkte voor de ‘zaak’, het minder goed zou lopen. Dat bleek dus niet te kloppen; de cliënten blijven toch wel komen. En ik voel me energieker en meer voldaan.