Invloed of niet?

Jullie kennen vast dat machteloze gevoel: je wilt graag iets doen maar je hebt er geen invloed op. Een mooi voorbeeld van afgelopen week. Rob had telefonisch een smartphone besteld bij zijn provider. Binnen drie weken zou hij het apparaat in huis hebben, maar hij hoorde niets. Weer gebeld en ja, sorry, er was iets mis gegaan in Het Systeem, maar de smartphone was nu onderweg. Weer lange radiostilte. Opnieuw gebeld: tja, de bestelling zat toch vast in Het Systeem en alleen de technische dienst zou die eruit kunnen halen, zodat er opnieuw een bestelling kon worden geplaatst. Intussen kon hij een klachtenformulier invullen omdat hij door de vertraging een korting van 100 euro was misgelopen. 

Machteloos?
Helaas, het klachtenformulier bleef foutmeldingen geven toen hij het wilde verzenden. Wat nu? Weer bellen en de situatie uitleggen. De bereidwillige meneer van de helpdesk kon het formulier wel voor Rob invullen. Tja ... een week later had hij nog niets gehoord, zelfs geen bevestiging van ontvangst gekregen. Hij was het zat. Alles bij die provider afgemeld, even gegoogled, op de fiets de stad in. Een uur later had hij een nieuw en goedkoper abonnement bij een andere provider, en eindelijk een smartphone. 

Was Rob machteloos, overgeleverd aan de grillen van Het Systeem? Nee, hij heeft met veel geduld van alles gedaan om invloed uit te oefenen op de situatie. Hij heeft telkens weer contact opgenomen, hij heeft ze aangesproken op de fouten die gemaakt waren en toen hij zag dat dat dit niets opleverde, is hij vertrokken naar een andere provider.  

Invloed en betrokkenheid
Stephen Covey, bekend van de 7 habits of highly effective people (De 7 eigenschappen van effectief leiderschap), schreef over de cirkel van invloed en de cirkel van betrokkenheid. Dit is een mooi instrument om anders naar lastige situaties te kijken. Tot de cirkel van betrokkenheid horen alle dingen waar je in het leven mee te maken hebt en die jou op de een of andere manier beïnvloeden: wetgeving, familie, vrienden, nieuwsitems, werksituaties, weer, verkeer. Allemaal zaken waar je je (min of meer) bij betrokken voelt, maar waar je helaas weinig invloed op hebt. Als het regent, zul je het moeten accepteren, als je bedrijf failliet gaat, ben je gewoon je baan kwijt, als je een vervelende leidinggevende hebt, kun je daar niet veel aan veranderen. Als je veel tijd en aandacht besteed aan deze zaken, zul je gefrustreerd en sjagrijnig worden.  

Cirkel van invloed
Het goede nieuws is dat we ook een cirkel van invloed hebben. Daar valt alles onder waar we wel invloed op hebben en waar we zelf het verschil kunnen maken. Het is dan ook verstandig om je bezig te houden met dingen die binnen je cirkel van invloed vallen.

Als het regent, kun je gaan zitten mopperen en jezelf slachtoffer voelen (cirkel van betrokkenheid) of je kunt besluiten om er het beste van te maken en een goed boek gaan lezen (cirkel van invloed). Als je bedrijf failliet gaat, kun je op de bank gaan zitten of alles in het werk stellen om weer aan de slag te komen. Als je een vervelende leidinggevende hebt, kun je achter zijn rug om mopperen en klagen, of je kunt (samen met collega's) het gesprek aangaan over wat je dwars zit en hoe je het graag anders zou willen zien. Als je dit tactvol doet en met een concrete oplossing komt voor een probleem, zul je zien dat een leidinggevenden daar vaak blij mee is. Natuurlijk is er geen garantie op succes, maar je laat in elk geval een constructieve houding zien, wat de verhouding waarschijnlijk ten goede komt.

Wat als blijkt dat je leidinggevende niet open staat voor jouw feedback of ideeën? Dan heb je gedaan wat je kunt om de situatie te veranderen. Blijkbaar is dit iets dat niet tot je cirkel van invloed maar tot je cirkel van betrokkenheid hoort. Waar je dan nog wel invloed op hebt is dat je je kunt voornemen je er niet druk over te maken en er niet over te mopperen.

Neem verantwoordelijkheid
Onze cirkel van invloed is vaak groter dan we denken. Neem verantwoordelijkheid door dingen binnen je cirkel van invloed positief te beïnvloeden. Richt je op dingen waar je invloed op hebt en waar je energie van krijgt. Van de andere kant geeft het ook rust om bewust te besluiten dat je aan bepaalde zaken geen aandacht meer wilt geven omdat ze buiten je cirkel van invloed vallen.

Toch zijn er veel mensen die geen verantwoordelijkheid nemen en zich als slachtoffer gedragen. Waarom? Omdat het veiliger en gemakkelijker is om achterover te leunen en te mopperen op anderen. Je hoeft zelf niet in actie te komen omdat je ervan overtuigd bent dat 'ze' toch niet naar je luisteren of omdat je jezelf wijsmaakt dat je nu eenmaal zo bent. Als je deze neiging bij jezelf bespeurt, sta dan eens bewust stil bij de cirkel van invloed en betrokkenheid en probeer maar eens uit hoe je je invloed kunt vergroten, of hoe je minder last kunt hebben van dingen die je toch niet kunt veranderen.